Czy można wyczuć zużycie amortyzacji?

Cięcie butów biegowych. Fot. Piotr Dymus

Buty biegowe się zużywają i jest to sprawa oczywista. Jednak po jakim kilometrażu należy je wymienić, już takie oczywiste nie jest. Panowie Cornwall i McPoil przeprowadzili badanie które sprawdzało, czy człowiek jest w stanie wychwycić osłabienie amortyzacji.

Producenci podają bardzo różne dane odnośnie liczby kilometrów po jakich należy wymienić buty ze względu na zużycie pianki i tym samym spadek zdolności pochłaniania wstrząsów. W przypadku modeli startowych, jest to nawet 200-300 km, w przypadku modeli bardziej amortyzowanych jest to zakres od 600 do 800 czy czasem 1000 km.

Naukowcy chcieli sprawdzić poprzez badania, czy człowiek jest w stanie wyczuć zużycie się amortyzacji. Wybrali biegaczy którzy lądują na pięcie, bowiem to oni są najbardziej uzależnieni od amortyzacji. W eksperymencie wzięło udział 15 osób. Osoby musiały być zdrowe, bez wad wrodzonych, ani nie mogły przejść poważniejszej kontuzji w ciągu ostatnich 6 miesięcy, a minimalny kilometraż każdego ochotnika to 24 km na tydzień.

Każda osoba biorąca udział w badaniu dostała nową parę butów. Każdy z biegaczy oceniał amortyzację, a właściwie jej zmiany w czasie trwania badań. Dodatkowo wykonywane były pomiary naprężeń i sił działających w bucie dzięki specjalnym wkładkom. Pomiary odbywały się po 160, 320, 480 i ostatni po 640 km. Po finalnym badaniu okazało się, że biegacze nie byli sami z siebie w stanie wyczuć spadku amortyzacji i pogorszenia się komfortu. Pomiary pokazały jednak, że spadek nastąpił ewidentny. Pogorszenie amortyzacji wahało się od 16 do 33 % już po 480 km, a mimo to biegacze nie wyczuli zmian nawet po 640 km.

Te badania pokazują, że użytkując buty w sposób ciągły, nie jesteśmy w stanie wyczuwać momentu w którym amortyzacja jest na tyle słaba, że należy je wymienić aby uniknąć problemów ze stawami. Badania też pokazały, jak bardzo spadają właściwości buta z przebiegiem. 480 km to dla wielu osób 2 lub nawet tylko jeden miesiąc biegania, a amortyzacja może w tym czasie spaść już o 1/3. Co prawda nie podano jakiego rodzaju obuwie brało udział w próbie, ale jak widać zalecany przez producentów maksymalny przebieg nie jest tak do końca wymysłem nastawionym tylko na zysk. Nawet jak nie czujemy zużycia nie znaczy, że ono nie występuje.