Słownik biegacza: TRENING

Rys. Magda Ostrowska-Dołęgowska

Zaczynamy cykl tekstów zawierających popularne zwroty i wyrażenia z języka biegaczy. Znajdziecie tu nie tyle fachową terminologię, co raczej specyficzny biegowy slang. Za to definicje będą zupełnie na poważnie. Przed Wami część pierwsza – hasła dotyczące treningu.

Materiał publikowany w cyklu „Słownik biegacza” zaczerpnięty jest z napisanej przeze mnie pracy magisterskiej pt. „Trzy rympały, jedno zawieruszenie, a i tak trzeba było zrobić dokrętkę. Analiza socjolektu biegaczy amatorów” (kierunek: filologia polska). Tak, da się z tego zrobić pracę magisterską! W stworzonym przez siebie słowniku zgromadziłam 272 hasła, które nie występują (lub występują w innych znaczeniach) w słownikach języka polskiego. Wśród nich znajduje się zarówno fachowa terminologia, jak i słownictwo środowiskowe.

W cyklu „Słownik biegacza” zostaną opublikowane jedynie wybrane hasła. Źródłem materiału były moje własne rozmowy z biegaczami, blogi biegaczy oraz fora internetowe dotyczące biegania. Każda definicja została stworzona przeze mnie. Przy każdym haśle został umieszczony przykład jego użycia. Przykłady są prawdziwe i zostały zaczerpnięte z blogów, forów oraz zasłyszanych wypowiedzi.

Marta Tittenbrun

 bodźcować  ‘stosować intensywne jednostki treningowe w celu dostarczania organizmowi silnych bodźców’
Przykład użycia: (…) czas na czerpanie z tego, co się zbudowało przez cały rok. Ale żeby zaczerpnąć, trzeba bodźcować, robię więc wyraźne treningi, choć mniej niż w sezonie.

 dokrętka  ‘dodatkowy dystans pokonywany na koniec treningu w celu wypełnienia zakładanego czasu treningu lub pokonania zakładanej liczby kilometrów’
Przykład użycia: Więc luzując nogi zbiegam sobie, potem dokrętka w Witkowicach, żeby zamknąć dyszkę i koniec treningu.

 dwusetki / czterysetki / osiemsetki  ‘odcinki o długości 200 / 400 / 800 metrów pokonywane biegiem w założonym tempie’
Przykład użycia: Wychodziły mi te czterysetki w tempie po 3:20 na kilometr, a to pierwszy udany trening szybkościowy od oddania krwi.

 dwuminutówki / minutówki  ‘odcinki trwające dwie minuty / minutę, pokonywane biegiem w założonym tempie’
Przykład użycia: Popracowałem dosyć mocno, widać to po tętnie max, dwuminutówki na dużym obciążeniu, na koniec 10 s sprintu.

 grzebnięcie  ‘ruch stopy polegający na dynamicznym wybiciu się ze śródstopia i palców’
Przykład użycia: Nie wiem, czy częściowo winą za sobotnie zmagania nie obarczyć śliskich Nike Pegasus GTX – na śnieg i lód są słabe albo nawet gorzej, dają żenujące grzebnięcie.

 interwalenie  ‘wykonywanie treningów interwałowych’
Przykład użycia: Zamiast interwalenia na asfalcie postanowiłem pobawić się więcej w trudnym terenie.

 izi  <od ang. easy run> ‘bieg spokojny’
Przykład użycia: Dzisiaj w planie 10 min izi i 50 min tempa maratońskiego.

 kilometrówki  ‘odcinki o długości jednego kilometra pokonywane biegiem w założonym tempie’
Przykład użycia: W sześcioro zjawiliśmy się dziś rano na Agrykoli na przedmaratoński rytuał – kilometrówki. Ada, Tomik i (…) Krzysiek biegali je w przedziale 4:30-5:50, żeby przygotować się w okolice czterech godzin na maratonie.

 kledziki  ‘zestaw ćwiczeń wzmacniających mięśnie nóg, mających zapobiegać kontuzjom stawów kolanowych’, od nazwy użytkownika Kledzik, który polecił taki zestaw ćwiczeń na jednym z forów internetowych dla biegaczy
Przykład użycia: Aktualnie robię kledziki na kolana, rozciągam się co 2 dni, rozciągam się po bieganiu, rozgrzewam się przed bieganiem, ale i tak co jakiś czas się coś przytrafia.

 lap  <ang.> ‘okrążenie; odcinek trasy treningowej (lub trasy zawodów) o znanej długości’
Przykład użycia: Nadmieniam, iż na lapie 8 km porównałem czas do biegu sprzed 14 dni.

 ładować krwinkę  ‘zwiększać stężenie hemoglobiny we krwi poprzez przebywanie na dużych wysokościach, gdzie ciśnienie jest bardzo niskie (proces czasowo zwiększający wydolność tlenową)’
Przykład użycia: Najpierw jedzie się w wysokie góry ładować krwinkę, a potem się śmiga bez problemu na nizinach.

 na surowo  ‘bez wcześniejszego przygotowania treningowego’
Przykład użycia: Do Kenii pojechałem na surowo, więc pierwsze dni były trochę trudne.

 proprio  1. ‘propriocepcja’:
Przykład użycia:Jak robię te ćwiczenia na kolana, to czuję, że moje proprio leży i kwiczy – chwieję się na jednej nodze jak czapla przy huraganie.; 2. ‘rodzaj ćwiczeń kształtujących propriocepcję’: Jak chcesz biegać po górkach, to sobie porób proprio kilka razy w tygodniu, na berecie najlepiej.

 przebieg  ‘liczba kilometrów pokonana biegiem w danych butach biegowych’
Przykład użycia: Nie pisałem jeszcze o butach, używam Joma Hispalis – chyba już mają 500-700 km przebiegu.

 przytrenować ‘zyskać dobrą formę w wyniku systematycznych i dobrych jakościowo treningów’
Przykład użycia: Maciek ostatnio przytrenował, więc nie ma szans na obieganie go w Krynicy, ale można chociaż przez chwilę za nim napierać.

 reścik  <od ang. rest> ‘odpoczynek’
Przykład użycia: W jedną stronę wyszło coś koło 13 km, więc pozwoliliśmy sobie na mały reścik przed drogą powrotną.

 roztruchtanie  ‘spokojny trening przed intensywnymi zawodami, po intensywnych zawodach lub po dłuższym okresie przerwy’
Przykład użycia: Pobiegliśmy sobie spokojnie nad Wisłę, było roztruchtanie po niedzielnym starcie.

 rympał  ‘bieg w terenie leśnym lub górskim poza wytyczonymi drogami i ścieżkami’
Przykład użycia: Trzy rympały, jedno zawieruszenie (…), a i tak musiałem zrobić dokrętkę…

 skrócić się  ‘zacząć biegać krótsze dystanse’
Przykład użycia: Skrócił się, bo stwierdził, że trochę nie ma czasu na długie wybiegania pod maraton, więc trenuje więcej interwałów i chce biegać dyszki i piątki.

 tempówka  ‘jednostka treningowa polegająca na ok. 20-minutowym (do 60 min) biegu z intensywnością na poziomie 88-92% tętna maksymalnego’
Przykład użycia: Trafiłam na trasę maratonu w Poznaniu i wykorzystałam ją, żeby zrobić tempówkę, którą dziś przewidział dla mnie miCoach.

 wydłużyć się  ‘zacząć biegać dłuższe dystanse’
Przykład użycia: Nie no Marcin się ostatnio wydłużył – już nie biega piątek i dyszek, tylko chce spróbować powalczyć w maratonie.

 wytrzymałka  1. ‘wytrzymałość organizmu’
Przykład użycia: Wiesz, to zależy trochę od tego, jaki efekt chcesz osiągnąć – wytrzymałkę czy szybkość.;
2. ‘wytrzymałość biegowa – jednostka treningowa polegająca na długim, wolnym biegu, mająca zwiększyć tygodniowy kilometraż biegacza i przyzwyczaić go do długotrwałego wysiłku’ lub ‘wytrzymałość tempowa – jednostka treningowa kształtująca zdolność utrzymywania szybkiego, założonego tempa na określonym dystansie’
Przykład użycia: Na razie robię dużo siły i trochę szybkości, ale planuję do tego dołożyć jakąś jedną wytrzymałkę w tygodniu.

 wytuptanie  ‘długi bieg o niskiej intensywności’
Przykład użycia: Żeby to miało sens z tym wolnym tempem, to by chyba trzeba było strasznie długie te wytuptania robić, takie po 25 km.

 zgrać tracka  <ang. track ‘ślad’> ‘przenieść cyfrowy zapis treningu (trasę pokonaną biegiem odnotowaną przez urządzenie GPS) do specjalnego programu komputerowego’
Przykład użycia: Nie wiem, jaki dokładnie był dystans, bo jeszcze nie zgrałem tracka z Garmina, ale pewnie coś koło 12 km.