Maraton. Kto trenuje najlepszych polskich maratończyków

Janusz Wąsowski, trener Yareda Shegumo, fot. Piotr Dymus

Wielkie sukcesy w maratonie to owoc talentu, determinacji i ciężkiej pracy. Nie wystarczy jednak biegać mocno, aby dostąpić zaszczytu znalezienia się w ścisłej czołówce kraju. Tutaj z odsieczą przychodzi trener – opiekun, kat i doradca w jednej osobie. Przyjrzyjmy się trenersko-zawodniczym duetom, które doszły razem bardzo wysoko.

Więź między zawodnikiem a trenerem to sprawa unikalna – coś pomiędzy relacją nauczyciel-uczeń a dwojgiem dobrych przyjaciół. Trenera czasem się wielbi, czasem się go nienawidzi, ale niemal zawsze zawdzięcza mu się bardzo dużo. Zwłaszcza wtedy, kiedy zdołał doprowadzić swojego zawodnika do wielokrotnego łamania barier ciała, głowy i zdobywania ważnych medali. A zatem – kto trenuje naszych maratończyków – mężczyzn biegających poniżej 2 godzin 15 minut i kobiety łamiące 2 godziny 40 minut? Analizie poddałam listę zawodników z ostatnich pięciu lat i trenerów, z którymi osiągali swoje najcenniejsze wyniki.

 1. Marek Jakubowski 

Trener Marek Jakubowski ma w swoim portfolio aż troje czołowych maratończyków. Wśród kobiet prym wiedzie Iwona Lewandowska z czasem 2:27:47, osiągniętym w bieżącym roku. Jest to drugi wynik maratonu wśród kobiet w analizowanym okresie, a Iwona z pewnością nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa – co roku poprawia swoje życiówki. Wynikiem poniżej 2:15 legitymują się Jakub Nowak (2:14:09) i Emil Dobrowolski (2:14:39). Obaj zawodnicy reprezentują klub LŁKS Prefbet Śniadowo Łomża, jednak na co dzień biegają w grupie KS Warszawianka.

 2. Grzegorz Gajdus 

Sukcesami w maratonie może poszczycić się także trener Grzegorz Gajdus. Niegdyś znakomity zawodnik, do 2012 właściciel rekordu Polski w maratonie (2:09:23), od lat osiąga świetne wyniki ze swoimi podopiecznymi. Nie trzeba szukać daleko – to u niego przez długi czas trenował Henryk Szost, późniejszy “rubieżca” wspomnianego wyżej rekordu. Trener Gajdus prowadził też Błażeja Brzezińskiego, zdobywającego wynik 2:12:17 w 2013 roku, Arkadiusza Gardzielewskiego z 2:11:34 i Mariusza Giżyńskiego z wynikiem 2:11:20.

 3. Zbigniew Nadolski 

Najlepszym kobiecym wynikiem w maratonie legitymuje się Karolina Jarzyńska-Nadolska. W zeszłym roku pobiegła 42.195m w czasie 2:26:31. W pierwszych latach kariery kilkukrotnie zmieniała trenerów – opiekował się nią m.in. Jacek Wosiek. “Na dłużej” zatrzymała się u Zbigniewa Nadolskiego, który doprowadził ją do imponujących życiówek w biegach od 5000m (15:25), poprzez półmaraton (1:10:36) aż do maratonu. Trener Zbigniew Nadolski prowadzi też obecne złotą i srebrną mistrzynie w maratonie – Monikę Stefanowicz z wynikiem 2:29:28 oraz Agnieszkę Ciołek-Mierzejewską (wcześniej trenującą u Jacka Wośka), która legitymuje się wynikiem w maratonie 2:30:55, plasującym ją na piątej pozycji na liście kobiet z ostatnich pięciu lat. Opiekował się także Agnieszką Gortel-Maciuk, która w 2013 roku przebiegła maraton w 2:30:28 – jest to jednak wynik mocno kontrowersyjny, ponieważ po maratonie w Kolonii zawodniczka została zdyskwalifikowana za doping, a oficjalnie jej najlepszym wynikiem pozostaje 2:33:48 z 2011 roku.

 4. Alexander Mikitenko 

W czołówce kobiet-maratonek jest także Olga Kalendarova-Ochal, podopieczna trenera Alexandra Mikitenki (a wcześniej Alexandra Kuzina) z wynikiem 2:32:06. Jej trener jest mężem Iriny Mikitenko, Niemki pochodzenia rosyjskiego, rekordzistki kraju na dystansach 3- i 5000m, z imponującą życiówką w maratonie – 2:19:19.

 5. Marian Nowakowski 

Ostatnią z Polek łamiących 2:40 w maratonie jest Katarzyna Kowalska, specjalistka od 3000m z przeszkodami. Legitymuje się wynikiem nieco słabszym, wciąż jednak bardzo dobrym – 2:34:57. Osiągnęła go w 2013 roku pod okiem wieloletniego trenera Mariana Nowakowskiego.

 6. Leonid Shvetsov 

Jeśli chodzi o czołówkę mężczyzn, aż dwoje zawodników łamiących 2:15 w maratonie prowadzi Leonid Shvetsov, rekordzista Rosji w maratonie (2:09:16). To właśnie pod jego okiem Henryk Szost w biegu w japońskim Otsu pobił rekord Polski. Stosunkowo niedawno pod jego skrzydła przeszedł także Michał Kaczmarek, wcześniej trenujący z Mirosławem Plawgą, z życiówką maratońską 2:14:13. Przez pewien czas Shvetsov trenował także Marcina Chabowskiego, który po zakończeniu wieloletniej współpracy z trenerem Rolbieckim “przetransferował się” pod opiekę Rosjanina, co zostało uwieńczone osiągnięciem minimum na igrzyska olimpijskie w Londynie (2:10:16). Od pewnego czasu Chabowski trenuje z polskim szkoleniowcem, Andrzejem Juniewiczem.

 7. Janusz Wąsowski 

Doskonałą życiówką w maratonie może poszczycić się Yared Shegumo – 2:10:34. Jak wszystkie życiówki na długich dystansach, tak i tę osiągnął pod wodzą Janusza Wąsowskiego. Pod jego opieką udało mu się też wygrać Maraton Warszawski i zdobyć wicemistrzostwo Europy w maratonie w 2014 roku.

 8. Tomasz Kozłowski 

Kolejny świetny zawodnik, Artur Kozłowski (2:10:58) od prawie dziesięciu lat trenuje z Tomaszem Kozłowskim, a jego początków doglądał trener Zbigniew Rosiak.

 9. Adam Draczyński 

W rankingu mężczyzn, którzy w ostatnich 5 latach pobiegli maraton poniżej 2:15 mieści się także Marcin Błaziński (2:14:45) podopieczny Adama Draczyńskiego, który sam jeszcze niedawno był znakomitym biegaczem długodystansowym.