Bieganie naturalne. Badania na temat wpływu butów na technikę biegu

Buty inov-8 bare x lite 150 – minimalistyczne buty do biegania. Fot. Magdalena Ostrowska-Dołęgowska

Po fali zachwytu nad minimalizmem, który przez niektórych był uznawany za lek na niemal całe zło, bo zwiększał tempo, zapobiegał kontuzjom i poprawiał technikę, moda na buty praktycznie pozbawione amortyzacji trochę przebrzmiała. Nie zostało jednak wyjaśnione, jak buty minimalistyczne wpływają na technikę biegu.

Problem z badaniem wpływu obuwia na technikę czy jakiekolwiek inne czynniki jest bardzo duży. Każdy człowiek porusza się nieco inaczej, jest inaczej zbudowany i nabierał innych wzorców ruchowych. Nic więc dziwnego, że wyniki badań nad tym samym zagadnieniem dają odmienne rezultaty.

Grupa specjalistów (Jason Bonacci, Philo U Saunders, Amy Hicks, Timo Rantalainen, Bill (Guglielmo) T. Vicenzino, Wayne Spratford) zbadała wpływ obuwia na zmianę techniki względem biegu boso. Badacze chcieli przede wszystkim sprawdzić czy buty minimalistyczne dają efekt biegania boso. Do badania posłużyła grupa 22 dobrze wytrenowanych biegaczy (14 mężczyzn i 8 kobiet) w wieku około 30 lat, choć określenie „dobrze wytrenowany” nie jest do końca precyzyjne. Podano jedynie, że przygotowywali się do zawodów, a najlepszy wynik na 10 km to 33 min 41 s. Każdy z biegaczy wykonywał próbny bieg boso, w butach minimalistycznych (Nike Free 3.0, które zapewne dla wielu nie będą wystarczająco minimalistyczne), w butach startowych (Nike Lunar Racer 2) i normalnych butach treningowych, których model nie został podany. Następnie badani dostali kilka dni na zaadaptowanie się zarówno do biegania boso jak i nowych butów. Trzy próby przeprowadzone w różnych butach były porównywane względem próby boso pod kątem wpływu na technikę poruszania się. Każdy z biegaczy musiał wykonać we wszystkich butach (lub boso) 10 prób na bieżni 110 m, na 90% swoich możliwości z biegu na 10 km. Na badanych zostały umieszczone markery, które były śledzone przez system kamer. Dodatkowo mierzona była siła uderzenia, a do analizy służył program Matlab. Można się zastanawiać, czy tak krótki dystans jest wystarczający, czy wpływ zmęczenia nie odgrywa też znaczącej roli, ale naukowcy wybrali takie, a nie inne założenia.

Jakie były efekty badań?

Rezultaty badań dla jednych mogą być zaskoczeniem, dla innych już nie. Próby nie wykazały różnic w prędkościach osiąganych przez zawodników. Żaden z rodzajów obuwia nie przyczynił się do zmian tempa. Inne parametry jednak już się różniły. Długość kroku podczas biegania boso okazała się mniejsza niż w obuwiu , zaś kadencja względem biegu w butach się zwiększyła. Jak zmieniały się poszczególne mierzone przez specjalistów parametry widać w poniższej tabeli.

Rezultaty pomiarów pokazują, że im mniej rozbudowany but, tym ruch jest bardziej zbliżony to biegania boso. Ciekawe jest jednak, że wpływ butów minimalistycznych na sposób poruszania się biegaczy w niektórych przypadkach jest zbliżony do klasycznych butów na grubej podeszwie. W większości parametrów widać też, że wpływ butów minimalistycznych na technikę jest znaczący, ale dalsze zwiększane ilości amortyzacji nie wpływa już tak istotnie na zmianę parametrów. Czy różnice są drastyczne, każdy oceni według uznania. Nie da się jednak ukryć, że są znaczące, choć tak naprawdę nie do końca wyjaśniają problem. Nie wiadomo bowiem, jak takie zmiany wpływają na zdrowie czy częstotliwość kontuzji.