Jarmuż – co w nim dobrego i jak go przyrządzić. Przepisy dla biegaczy

Fot. istockphoto.com

Jarmuż to roślina z rodziny kapustnych, ma bardzo długą historię (znany już w średniowieczu) i równie długą listę składników odżywczych. W związku z tym, że jest mrozoodporny jest to fantastyczna opcja na zdrowe warzywo o dość nietypowej, jak na świeże warzywa porze roku! Dlaczego biegacz skorzysta na dorzuceniu jarmużu do swojego jadłospisu?

Jarmuż dostarcza więcej witaminy C niż cytrusy, co zimą nie jest bez znaczenia. Suplementacja witaminą C jest zalecana w okresach jesienno-zimowych jako prewencja występowania szeregu chorób. Czemu jednak łykać chemiczne mikstury skoro już kilka liści jarmużu pokrywa całe zapotrzebowanie na tą witaminę? Na tym jej właściwości się nie kończą! Każdy biegacz powinien wiedzieć, że bez odpowiedniej podaży witaminy C jego kolana mogą zacząć szwankować ponieważ witamina ma duże znaczenie dla syntezy kolagenu bierze również udział w syntezie i aktywacji adrenaliny – hormonu mobilizującego organizm, wpływa pozytywnie na większość cech motorycznych organizmu.

Jarmuż dostarcza również najwięcej wapnia, w najlepiej przyswajalnej postaci wśród produktów roślinnych. To niewątpliwie ważna informacja dla osób z nietolerancją laktozy, kazeiny czy innych składników mleka i przetworów mlecznych. Proces skurczu mięśni szkieletowych, mięśnia sercowego odbywa się z udziałem wapnia. Niewystarczająca jego konsumpcja powoduje zaburzenia krzepliwości krwi, niewłaściwe funkcjonowanie układu nerwowego oraz co bardzo ważne zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej.

Kolejnym bardzo pożytecznym związkiem organicznym, występującym w jarmużu (i np. w brokułach) jest sulforafan. Jego moc jest ogromna i ukierunkowana na wzmaganie aktywności enzymów odpowiedzialnych za detoksykację naszego organizmu (co w dzisiejszych czasach potrzebne jest każdemu), walkę z Helicobacter pylori (bakteria zamieszkującą przewód pokarmowy większości z nas, nie u każdego się uaktywnia ale jeśli już działa to może prowadzić np. do wrzodów żołądka) oraz naturalną stymuluję odpowiedzi przeciwutleniającej organizmu (niezbędne do walki z wolnymi rodnikami).

Jarmuż nie jest jednak bezwzględnie dla każdego, przy niektórych schorzeniach/chorobach odradza się spożywanie tego warzywa. Na dobrodziejstwach jarmużu nie skorzystają:

• Osoby przyjmujące leki rozrzedzające krew (duża ilość witaminy K w jarmużu zwiększa jej krzepliwość).
• Osoby z chorobami tarczycy (zawarte w nim izotiocyjaniny oraz tiocyjaniany hamują wchłanianie jodu przez tarczycę).

 Zakąska: kasza jaglana z jarmużem 

• Mały pęczek jarmużu
• Sucha kasza jaglana ½ szklanki
• Szklanka bulionu warzywnego
• Cebula cukrowa duża
• Czosnek 2 ząbki
• Masło 2 łyżki
• Sól, pieprz

Kaszę gotujemy w bulionie pod przykryciem, a później studzimy. Jarmuż gotujemy na parze przez 5 minut. Wycinamy twarde środki, siekamy na grube kawałki. Na patelni roztapiamy masło, podsmażamy na nim cebulę, a następnie dodajemy czosnek. Gdy poczujemy zapach czosnku dodajemy kaszę, wszystko razem mieszamy i smażymy dalej 2-3 minuty, po czym dodajemy jarmuż i jeszcze chwilkę razem smażymy. Doprawiamy do smaku.

 Danie główne: zupa z jarmużem 

• Jarmuż 200 g
• Ziemniaki 200 g
• Por, biała część
• Cebula cukrowa
• Czosnek 2 ząbki
• Bulion warzywny 2 l
• Masło 2 łyżki
• Pikantna kiełbaska – opcjonalnie do 100 g
• Szczypiorek

Na maśle podsmażamy drobniutko pokrojoną cebulkę, następnie dodajemy czosnek i pokrojonego na połówki plasterków pora. Dusimy pod przykryciem 5 minut. Dodajemy pokrojone w kostkę ziemniaki i dalej smażymy przez 3-5 minut (w zależności od grubości kostki), następnie zalewamy gorącym bulionem. Gotujemy aż ziemniaki będą miękkie. Następnie dodajemy jarmuż (wykrajamy twarde łodygi, kroimy liście w grubsze paski) i gotujemy dalej przez ok. 10 minut. Jeżeli używamy dodatku kiełbasy to należy ją pokroić w kostkę i dobrze wysmażyć na suchej patelni następnie wraz z wytopionym tłuszczem dodać do zupy. Podajemy zupę posypaną drobno posiekanym szczypiorkiem

 Deser: koktajl z jarmużem 

• Jarmuż 5 liści
• Banan 1 sztuka
• Kiwi 1-2 sztuki
• Sok jabłkowy naturalny ½ szklanki
• Mleko kokosowe/jogurt naturalny ½ szklanki
• Sok z cytryny ½ łyżki

Jarmuż oczyścić, wykroić twarde łodygi, lekko rozdrobnić. Dodać obrane owoce oraz pozostałe składniki i bardzo dokładnie zmiksować w blenderze.