fbpx

Bez kategorii > Zdrowie i motywacja > Ciało biegacza > Zdrowie i motywacja

Jak zadbać o stawy?

Stawy człowieka są konstrukcją o bardzo wysokiej wytrzymałości i perfekcyjnych parametrach mechanicznych. Chrząstka i płyn stawowy zapewniają idealne warunki mechaniczne z minimalnym oporem – współczynnik tarcia chrząstki jest 10 mniejszy niż najwyższej jakości olej silnikowy.
Aby zachować stawy w dobrej kondycji, paradoksalnie nie wymaga to ich ochrony i odciążania, ale wręcz przeciwnie – regularnej pracy i cyklicznego dociążania.

Logotyp PZU Zdrowie_duze_kolor_CMYK_PoziomFizyki nie oszukasz…

Jednym z podstawowych paramentów, od których zależy tarcie na powierzchni chrząstki, a co za tym idzie, bezpośrednie tempo zużycia stawów jest obciążenie – czyli masa ciała. Większa masa ciała powoduje znaczne obciążenie stawów oraz tarcie na powierzchni chrząstki, a to powoduje szybsze tempo zużycia.

Niezbędny ruch
Chrząstka jest tkanką, która nie ma naczyń krwionośnych, dlatego, aby była prawidłowo i dobrze odżywiana, musi być poddawana regularnym obciążeniom. Działa jak gąbka – po ściśnięciu pod obciążeniem rozpręża się, zasysając płyn stawowy i razem z nim elementy niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. Takie funkcjonowanie chrząstki potwierdzają badania naukowe. Udowodniono bowiem, że staw unieruchomiony (np. w gipsie) w ciągu kilku – kilkunastu dni traci dużą część niezbędnych białek budujących chrząstkę. Taka strata jest bardzo trudna do odbudowania.

Dieta
Nie trzeba nikomu wyjaśniać, że odżywiając się nieprawidłowo pozbawiamy nasz organizm niezbędnych elementów odżywczych i budulcowych, które są potrzebne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Zbilansowana, zdrowa i urozmaicona dieta dorosłego człowieka wystarcza do zapewnienia materiałów nie tylko do budowy, ale i do regeneracji chrząstki. Dlatego ludziom w pełni zdrowym nie są potrzebne suplementy diety, które mają zapewnić odnawianie chrząstki.

Chrząstka – tkanka prawie doskonała
Chrząstka jest jednocześnie tkanką tak bardzo wysoko wyspecjalizowaną, że niestety – kosztem wysokiej wytrzymałości mechanicznej – ma bardzo małe możliwości regeneracyjne (podobnie jak neurony w mózgu). Chrząstka raz uszkodzona sama nie odrasta, a uszkodzony fragment odnawia się co najwyżej słabszej jakości blizną chrzęstnopodobną. Dlatego też tak ważne jest, by w razie występujących dolegliwości danego stawu, po urazie lub także bez niego – nie bagatelizować problemu, lecz zgłosić się do specjalisty by na czas podjąć odpowiednie leczenie.

fot-maciej-kruger160925_2mk9462-a76ef047d8d24c03823acdf41c4ee7c8fot. Maciej Krüger

Geometria i genetyka
Każdy z nas jest inny. Wszyscy mamy inną geometrię, proporcje ciała i wytrzymałość mechaniczną chrząstki, wynikającą z predyspozycji genetycznych. Dlatego też nie każdy – mimo najlepszych chęci i ciężkiego treningu – będzie w stanie np. biegać maratony. Ale każdy jest w stanie zachować szeroko pojętą aktywność fizyczną, by zapewnić dobre warunku funkcjonowania stawów.
Zdolność do znoszenia obciążeń bez szwanku zależy nie tylko od samego stawu i chrząstki stawowej, ale i od geometrii całej kończyny. Nieprawidłowa oś mechaniczna kończyn, czyli np. koślawe kolana lub przeciwnie, szpotawe – prowadzą do wzrostu obciążeń w poszczególnych częściach kolana lub stawu skokowego, zwiększając jego zużycie.

Odpowiednie obuwie
Stawy człowieka nie są przystosowane do biegania po betonie i mimo pewnej mody na tzw. bieganie „naturalne” (bez amortyzacji), zapewnienie stawom bezpiecznych warunków treningu jest podstawą. Określenie biegania poprzez odwołanie się do natury pomija jeden podstawowy fakt – w naturze, nasi przodkowie pokonując boso przestrzenie Afryki, nie wykonywali biegów maratońskich dla przyjemności, bez istotnej życiowej potrzeby. Bieg był tylko środkiem do ucieczki lub pogonią za zdobyczą, na krótkim dystansie – nigdy nie były to wielokilometrowe odcinki. Długie dystanse pokonywane były marszem. I do takich obciążeń przystosowany jest nasz organizm. Dlatego trenując biegi – nie tylko te długodystansowe – ważne jest, aby pamiętać o dobrej jakości obuwia sportowego, które zapewni dobrą amortyzację i zmniejszy obciążenia przenoszone przez staw.

Podsumowując, aby stawy były zdrowe i długo nam służyły, należy o nie dbać – dobrze się odżywiać, pilnować prawidłowej wagi ciała, nie lekceważyć dolegliwości okołostawowych, a regularnie dociążając stawy, wykonywać to w odpowiednio dobranym obuwiu sportowym. To podstawowe zasady dbania o stawy, ważne nie tylko w przypadku zawodników planujących udział w maratonie.

Autor: dr n. med. Paweł Ambroziak – Specjalista ortopedii i traumatologii narządu ruchu, specjalista medycyny sportowej z Centrum Medycznego Gamma (PZU Zdrowie).

dr-n-med-pawel-ambroziak-ortopeda-traumatolog_66388_h400

Chcesz być zawsze na bieżąco? Polub nas na Facebooku. Codzienną dawkę motywacji znajdziesz także na naszym Instagramie!

Podoba ci się ten artykuł?

0 / 5. 0

Przeczytaj też

Już w ten weekend podczas Expo Sport&Fitness marka Saucony zaprezentuje swoją najnowszą kolekcję. Zapraszamy fanów marki i osoby, które chciałyby poznać buty do biegania tego amerykańskiego producenta do odwiedzenia stoiska Saucony w Pałacu Kultury i […]

Marka Saucony na Expo Sport&Fitness

Już w najbliższą niedzielę, 24 września odbędzie się PGE Energia Ciepła 16. Bieg Trzech Kopców. Międzynarodowe Otwarte Mistrzostwa Krakowa w Biegu Górskim to impreza, której pierwsza edycja została zorganizowana w 2007 roku. Uczestnicy mają do […]

Już w tę niedzielę PGE Energia Ciepła 16. Bieg Trzech Kopców – jedyny taki bieg górski w centrum dużego miasta!

Na miesiąc przed startem 22. Poznań Maratonu do biegu zgłosiło się już ponad 4 tysiące zawodniczek i zawodników. Uczestnicy maratonu i wszyscy sympatycy mogą już zamawiać odzież z kolekcji przygotowanej przez AdRunaLine specjalnie naszą imprezę. […]

30 dni do 22. Poznań Maratonu. Coraz więcej zapisanych!

„Do trzydziestego kilometra biegło mi się doskonale…” – znacie tę historię? W opowieściach maratończyków to tak częsty początek jak baśniowe: „Za siedmioma górami….”. Tylko w tej bajce po 30. kilometrze przychodzi „ściana” – odcina prąd, organizm się buntuje, a ty sam masz się za durnia, że w ogóle wziąłeś się za bieganie. Jak tego uniknąć?

Ściana w maratonie – o co z nią chodzi i jak jej uniknąć?

Co daje bieganie w grupie? Na pewno motywację i radość z aktywności, którą można dzielić z innymi. Wiadomo, pasja łączy. Wiedzą o tym uczestnicy niedawnej imprezy biegowej w stolicy, którzy najpierw testowali przedpremierowo najnowszy model […]

Run your way, czyli New Balance Run Club rozbiegał Warszawę

Biegi dystansowe to wyjątkowa pasja. Stanowią ogromne wyzwanie fizyczne, ale dają za to ogromną satysfakcję – zwłaszcza tuż po osiągnięciu zamierzonego celu i pobiciu swojego osobistego rekordu. Niestety, nieodłącznym elementem procesu przygotowania się do maratonów, […]

Jak kontrolować koszty podczas przygotowań do długodystansowych biegów?

Kilka tysięcy osób, 12 lokalizacji, 60 minut biegu, 7. edycja i 1 cel – to główne liczby tegorocznej edycji PKO Biegu Charytatywnego. W sobotę 23 września o godz. 10:00 w 12 polskich miastach wystartują sztafety […]

Tysiące biegaczy wystartuje w 7. PKO Biegu Charytatywnym

Bieganie w terenie to nie tylko aktywność fizyczna, ale dla wielu osób wręcz styl życia. Marka Salomon doskonale rozumie ten styl oraz potrzeby pasjonatów uprawiania sportu w otoczeniu przyrody. Chcąc przeżywać wyjątkowe przygody, odkrywać , […]

Szykuj się na niezapomniane przygody! Poznaj kolekcję Salomon jesień-zima 2023/24