fbpx

Zdrowie i motywacja > Ciało biegacza > Slider

Stawy biegacza – jak warto o nie dbać?

Bieganie jest świetnym sposobem na utrzymanie dobrej ogólnej kondycji organizmu. Należy jednak pamiętać, że bieganie, to również bardzo duże obciążenia dla ciała. Jeśli mamy niewłaściwą technikę, to pojawiają się bóle i dolegliwości w stawach biodrowych, kolanowych oraz skokowych. Jeśli zbagatelizujemy te niepokojące symptomy, może dojść do poważnych uszkodzeń, które doprowadzą do schorzeń, a nawet przewlekłych kontuzji. Jak zatem dbać o stawy biegacza?

Artykuł jest częścią cyklu #długodystansZDROWI, przygotowanym wspólnie z Nationale-Nederlanden, którego celem jest podniesienie świadomości oraz propagowanie zdrowego trybu życia wśród kobiet i mężczyzn aktywnych fizycznie.

Stawy są bardzo delikatnym ,,urządzeniem”. Te ruchome części spełniają odpowiedzialne zadanie. To dzięki nim amortyzowane są wstrząsy, kiedy stopa biegacza opada na podłoże. Miękka tkanka chrząstki musi sprawnie i właściwie funkcjonować, bo spełnia również rolę zabezpieczenia zakończeń kości przed ścieraniem. Dzięki swojej elastyczności pozwala na wykonywanie ruchów i płynne poruszanie się.

Jej struktura może niestety ulec uszkodzeniu. Wpływają na to obciążenia podczas biegu, urazy, skręcenia, a także dieta. O stawy po prostu trzeba dbać, by jak najdłużej i w pełnej sprawności nam służyły.

Stawy biegacza – najczęstsze problemy

– Stawy to ruchome połączenia kości w naszym organizmie – mówi Małgorzata Pazda-Pozorska, mistrzyni i rekordzistka Polski na dystansie 100 km, zdobywczyni złotego medalu z drużyną i brązowego indywidualnie w Mistrzostwach Europy w biegu 24-godzinnym, uczestniczka Spartathlonu. Jest też magistrem fizjoterapii.

– Największym problemem jest zwiększone tarcie i utrata elastyczności. Staw tworzą minimum dwie powierzchnie stawowe kości pokryte chrząstką, która pełni rolę amortyzatora. Pomiędzy nimi znajduje się jama stawowa – przestrzeń, wypełniona tłustą mazią stawową, która służy zmniejszaniu tarcia pomiędzy kośćmi w trakcie wykonywania ruchów. Kości łączą ze sobą pasma więzadeł, zbudowanych z tkanki łącznej, które wzmacniają połączenia między nimi. Z zewnątrz staw otacza natomiast torebka stawowa. W niektórych stawach, pomiędzy powierzchniami stawowymi występują jeszcze dodatkowe wzmocnienia np.: krążki międzykręgowe, znajdujące się pomiędzy kręgami kręgosłupa oraz łąkotki w stawie kolanowym, które również łatwo uszkodzić.

Stawy biegacza

Rozgrzewanie stawów przed treningiem

Już samo bieganie może wpłynąć na lepsze funkcjonowanie stawów. Systematyczny ruch powoduje, że do tzw. jamy stawowej dostarczane są większe ilości mazi, która odpowiedzialna jest za zmniejszanie tarcia. Dzięki temu nie występuje bolesność, a kości się mniej zużywają i nie uszkadzają. Jednak chcąc, żeby stawy były bardziej ruchome, dobrze jest je stale stymulować. Robimy to w trakcie rozgrzewki przed treningiem właściwym. Oczywiście przed przystąpieniem do niej dobrze jest rozgrzać mięśnie i stawy kilkuminutowym truchtem. Później można przystąpić do ćwiczeń. Na rozruszanie stawów właściwe będą skręty stopy, ,,kręcenie” bioder oraz krążenie kolan. W ten sposób przygotujemy stawy do obciążeń i bardziej je rozruszamy. W innym artykule znajdziesz zestaw ćwiczeń dla biegaczy.

– Rozgrzewka to zestaw ćwiczeń o narastającej intensywności, który przygotowuje ciało do wysiłku fizycznego – przekonuje Małgorzata Pazda – Pozorska. – Serce zaczyna szybciej bić i podnosi się tętno. Rozgrzanie wewnętrzne powoduje zabezpieczenie mięśni, skutecznie chroniąc je przed urazami. Pozwala też na bardziej efektowny trening, a tym samym na przyspieszanie sportowych osiągnąć, tj. budowanie masy mięśniowej, większą siłę i wytrzymałość, a także redukcję zbędnej tkanki tłuszczowej. Ja najczęściej wykonuję najpierw spokojny trucht. Po ok. 2 km dołączam ćwiczenia okrężne stawów kończyn górnych i dolnych. Robię dodatkowo parę wykroków, skłonów z rotacją utłowia i rozciągam achillesy, mięśnie czworogłowe i dwugłowe uda. Po takim wstępie dopiero przechodzę do części głównej treningu.

Dodatkowe aktywności, które wzmocnią stawy biegacza

Bieganie obciąża stawy. Zwłaszcza jeśli ukształtowanie terenu powoduje dodatkowe trudności i konieczność ułożenia np. stóp pod różnym kątem. Gdy biegamy w górach nacisk na stawy jest jeszcze większy podczas zbiegania ze wzniesień. Przez to są one narażone na urazy i przeciążenia. Dobrze jest więc dodatkowo wzmacniać stawy stosując inne formy aktywności. Na efektywną stymulację tkanek stawowych wpływa pływanie. Jazda na rowerze odciąża stawy i powoduje większą produkcję mazi. Natomiast joga wpływa na zwiększenie zakresu ruchu stawów. Stają się wtedy bardziej elastyczne i odporne na przeciążenia.
– Osobiście polecam ćwiczenia z zakresu core stabilty przezkonuje Małgorzata Pazda – Pozorska. – Lubię też ćwiczenia stabilizacji z pomocą bosu.

Stawy biegacza
Jazda na rowerze dodatkowo pomoże wzmocnić nasze stawy

Dieta biegacza a zdrowe stawy

Od tego co spożywamy i w jakich ilościach zależy funkcjonowanie całego naszego organizmu. Zbyt duża waga jest problemem dla stawów. Podczas biegu i opadania stopy na podłoże działają olbrzymie siły. Dodatkowe kilogramy powodują, że przeciążenia są jeszcze większe. Chrząstki stawowe mogą tego nie wytrzymać. Groźne w takich wypadkach jest zwłaszcza zbieganie nawet z niewielkich wzniesień.

Odpowiednia dieta może wpłynąć na poprawę jakości tkanek stawowych. Dobrze jest przyjmować produkty, które w swoim składzie posiadają składniki wpływające na hamowanie stanów zapalnych chrząstek stawowych. Świetnie tu sprawdzi się imbir oraz kurkuma. Więcej informacji znajdziecie w artykule o diecie biegacza. Warto także spożywać ryby takie jak łosoś, które są bogatym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3 zmniejszających stany zapalne. Na zwiększenie trwałości stawów powinno się przyjmować witaminę B3, C, a także beta-karoten. Korzystne jest też jedzenie jagód, a także produktów bogatych w białko, czyli podstawowy budulec kości. Zaliczamy do nich kefiry, twarogi oraz jogurty naturalne. W diecie należy unikać produktów wysoko przetworzonych, a także ograniczyć spożywanie cukru, który przyjmowany w nadmiarze negatywnie wpływa na tkankę łączną.

Stawy biegacza
Dieta ma duży wpływ na stawy biegacza

Bieganie ekstremalne

Te osoby, które biegają po nierównym i niestabilnym terenie bardziej narażone są na uszkodzenia, czy też przeciążenia stawów. Coraz bardziej popularne są starty w górach. Wielu biegaczy podczas zawodów, które tam się odbywają korzysta z kijów. Dzięki temu stawy są mniej obciążane. Kije przydadzą się nie tylko podczas podejść pod strome wzniesienia, ale również przy zbieganiu ze szczytów. Można się na nich wesprzeć, co uchroni przed upadkiem i będzie bardziej stabilizować pozycję.

– Uważam, że kije dodają prędkości, ale znacznie odciążają pracę stawów – przekonuje Małgorzta Pazda – Pozorska. – Na podbiegach różnice pomiędzy biegaczami korzystającymi i niekorzystającymi z takiego wsparcia myślę, że nie są zbytnio widoczne. W trakcie zbiegów kije wręcz hamują i to jest chyba jedyna ich wada. Na pewno jednak odciążają mięśnie czworogłowe, a co za tym idzie stawy kolanowe i skokowe, przez to jesteśmy w stanie dać odrobinę wytchnienia nogom na trasie. Sprawiają też, że nie tracimy dużo sił, dzięki czemu często ma się więcej mocy na mocniejszą końcówkę podczas zawodów. Pomagają także w utrzymaniu prostej sylwetki, dzięki czemu oddech jest ułatwiony. Czasami chronią też przed niekontrolowanym poślizgiem.

Stawy biegacza
Biegi ekstremalne, a stawy biegacza

Jak wpływać na wzmocnienie stawów?

Na kondycję naszego ciała mają wpływ nie tylko kwestie związane z fizycznością, ale również z psychiką. Stres, strach, niepokój – to elementy, które wywołują napięcie mięśni. Jeśli takie sytuacje mają miejsce przez długi czas, to powodują nieodwracalne zmiany i przeciążenia w tkankach stawów. Dlatego warto zadbać o relaks, spokój i odpoczynek psychiczny.

– Na pewno osoba zestresowana, pełna dodatkowych napięć i usztywniająca mięśnie w sposób niekontrolowany dużo na tym traci, marnując energię na takie właśnie odruchy – mówi Małgorzata Pazda – Pozorska. – Łatwiej wtedy również o kontuzję. Mnie bieganie daje dużo radości. Nie robię tego za karę, nie jest to moja praca a startuje w zawodach, bo tak chcę i lubię to robić. Mnie bieganie rozluźnia i odstresowuje – dodaje mistrzyni Polski.

Wzmocnienie stawów można również osiągnąć poprzez systematyczne ćwiczenia. Powinny one uwzględniać wszystkie partie ciała. Ćwiczenia na stawy kolanowe, skokowe i biodrowy pomogą nam uelastycznić te ruchome fragmenty naszego ciała, a jednocześnie je wzmocnić. Wszelkiego rodzaju przysiady, wyprosty pojedynczej nogi w siadzie na krześle, wykroki, wspięcia na palcach, krążenia stopy w kostce, skłony i skrętoskłony, pozwolą na utrzymanie stawów w dobrej dyspozycji.

– Dobre na wzmocnienie zawsze są ćwiczenia siłowe mięśni obejmujących stawy, które stabilizują i zapewniają równowagę ciała – uważa Małgorzata Pazda – Pozorska.

Nie można też zapominać o rozciąganiu wszystkich grup mięśniowych po ćwiczeniach i bieganiu. W ten sposób wpływamy na zmniejszenie ryzyka urazów i kontuzji, stymulujemy maź stawową, uelastyczniamy tkanki oraz poprawiamy ruchomość stawów.

Przydatne linki:

Jak powinna wyglądać dieta biegacza? Zderzenie teorii z praktyką

Zestaw ćwiczeń wzmacniających dla biegaczy

Rozciąganie dynamiczne, rozciąganie statyczne. Zestaw ćwiczeń dla biegaczy

Chcesz być zawsze na bieżąco? Polub nas na Facebooku. Codzienną dawkę motywacji znajdziesz także na naszym Instagramie!
mm
Jarosław Cieśla

Podoba ci się ten artykuł?

5 / 5. 4

Przeczytaj też

24. Poznań Maraton im. Macieja Frankiewicza czeka na biegaczy! W środę 12 lutego wystartowały zapisy na kolejną edycję biegu na królewskim dystansie w stolicy Wielkopolski. Zawodniczki i zawodnicy przebiegną ulicami Poznania w niedzielę 12 października […]

Ruszyły zapisy na 24. Poznań Maraton. Emocje już w październiku!

Organizatorzy 12. PKO Białystok Półmaratonu przedstawili oficjalną koszulkę biegu, która wyróżnia się eleganckim i dynamicznym designem, idealnie oddającym ducha biegu. Impreza w stolicy Podlasia odbędzie się w dniach 10-11 maja. Oryginalna koszulka Na przodzie dominuje […]

Radość z ruchu – koszulka 12. PKO Białystok Półmaratonu inspirowana naturą

GWiNT Ultra Cross

Początek roku to nie tylko czas noworocznych postanowień, ale i moment na podjęcie decyzji, w których biegach w nadchodzącym sezonie chcemy uczestniczyć. Zwłaszcza jeśli to imprezy z kategorii długodystansowych, do których trzeba przygotować się od […]

Królestwo chmielu, wikliny i… biegania. GWiNT Ultra Cross poleca się nie tylko do aktywności sportowej

Nowe rekordy świata, nowe rekordy Polski, liczne fenomenalne rezultaty. Tegoroczny początek lutego jest bardzo interesujący pod względem sportowym. Zapraszamy na przegląd najważniejszych biegowych wydarzeń z ostatnich dni. Rekordy świata i Europy Największymi wydarzeniami ostatnich dni […]

Biegowy świat pędzi, Polacy dzielnie gonią

Hoka Bondi 9

Hoka Bondi 9 to najbardziej amortyzowany model w kolekcji tej popularnej marki, który od razu przyciąga uwagę biegaczy szukających wyjątkowego komfortu i wsparcia. Z charakterystyczną grubą, solidną podeszwą, miękką cholewką i mięsistym zapiętkiem, ten model […]

Hoka Bondi 9 – jeszcze lepsza wersja kultowego poduszkowca [test]

PKO Bank Polski i agencja Sport Evolution przedłużają współpracę przy gdyńskim półmaratonie. Na mocy umowy, bank pozostaje sponsorem tytularnym wydarzenia. PKO Gdynia Półmaraton wraz z towarzyszącym mu biegiem śniadaniowym – PKO Gdynia 5K – odbędą […]

PKO Bank Polski nadal z gdyńskim półmaratonem

W niedzielę 9 lutego miasto z morza i marzeń aktywnie świętowało ostatnią dwucyfrową rocznicę nadania mu praw miejskich. Jednym z głównych wydarzeń tego dnia był Bieg Urodzinowy Gdyni z Decathlon. Impreza zgromadziła na starcie niemal […]

Maciej Megier i Izabela Paszkiewicz zwycięzcami Biegu Urodzinowego Gdyni z Decathlon

Kilometraż to temat kontrowersyjny. Wielu biegaczy uważa, że na treningach musi tłuc dużo kilometrów, a swoje niepowodzenia tłumaczą niedostateczną objętością. Są niewolnikami długich wybiegań i wielkich liczb w dzienniczkach. To ich napędza. Czy słusznie?

Ile biegać tygodniowo? Kilometraż w treningu amatora

Przewodnik po najpopularniejszych cyklach biegowych w Polsce.
Zobacz