Krystian Zalewski – rekordzista Polski w półmaratonie

Kim jest Krystian Zalewski? Poznaj rekordzistę Polski w półmaratonie oraz jego drogę do sukcesów. Jak zaczynał, w jaki sposób się rozwijał, jak doszedł do obecnych wyników.

Krystian Zalewski to w ostatnich dwóch latach gorące nazwisko polskich biegów ulicznych. 1:02:34 uzyskane w zeszłym roku w debiucie w półmaratonie zaskoczyło wielu kibiców. W tym roku było jeszcze lepiej. 17 października w Gdyni Krystian uzyskuje wynik 1:01:32 i poprawia dwudziestoletni rekord Polski. Jak doszedł do tych rezultatów?

Otóż Krystian to rzadki w kraju przypadek zawodnika, który harmonijnie rozwija karierę, bez większych wpadek i dyskontując sukcesy z młodego wieku. Przez większość kariery współpracuje z tym samym trenerem, Jackiem Kostrzebą, pracuje wedle jednej myśli szkoleniowej. Trener Krystiana otwarcie powołując się na obecne w świecie trendy, nie zamykając w dogmacie „polskiej myśli treningowej”. Sam zawodnik pierwsze medale zdobywał już jako 17-latek i jest jednym z nielicznych polskich juniorów, który dotrwał do wieku seniora. Obecnie, mając 30 lat, poważnie zabiera się za biegi uliczne, myśląc docelowo o rekordzie Polski w maratonie.

Co, ciekawe, Krystian przetrwał tak długo w wyczynowym sporcie, mimo że latami specjalizował się w jednej z najbardziej kontuzjogennych konkurencji biegowych – 3000 metrów z przeszkodami. To na tym dystansie osiągał do tej pory największe sukcesy, w tym srebrny medal mistrzostw Europy oraz złoty medal Uniwersjady. Przeszkody znajdują się nieco w cieniu innych dystansów, dlatego Krystian właściwie tylko raz zaznał momentu wielkiej sławy – w 2014, gdy w Zurychu zajął trzecie miejsce w Mistrzostwach Europy. Co gorsza, ta sława nie do końca była zasługą samego biegu i wyniku. Krystian przesunął się na drugie miejsce, gdy zdyskwalifikowany został zdecydowany zwycięzca, Francuz Mahiedine Mekhissi-Benabbad. Odbyło się to w malowniczych okolicznościach. Francuz na ostatniej prostej biegu z przeszkodami zdjął koszulkę i pokonywał kolejne bariery, trzymając ją w zębach. Krystian kontrolował swój bieg i pozycję medalową, a dzięki wyczynowi Benabbada ta konkurencja przez moment znalazła się na oczach całego świata.

Nawet wtedy Krystian Zalewski, mimo że okrzyknięty wielką nadzieją, znalazł się nieco w cieniu innych osiągnięć. Adam Kszczot zdobył złoto w biegu na 800 metrów, a po srebro finiszował niespodziewanie Artur Kuciapski. W biegu kobiet niespodziewany pierwszy medal w karierze zdobyła Joanna Jóźwik. Taki jest los przeszkodowca. Krystian powoli przebijał się do wielkiej dominacji w polskich biegach, ale wiedza o tym nie przebijała się do świadomości polskiego kibica. Jeszcze kilkanaście dni temu, podczas rekordowego biegu w półmaratonie, komentatorzy telewizyjni mylili go z 400-metrowcem, Karolem Zalewskim.

Mało kto wiedział o seryjnie zdobywanych medalach mistrzostw Polski juniorów, na przeszkodach, ale i na 5000 metrów. Nawet brązowy medal młodzieżowych mistrzostw Europy z 2009 roku nie odbił się w kraju większym echem. Być może dlatego, że „dorosłym” mistrzem Polski Krystian został po raz pierwszy dopiero w roku 2014, od razu na dwóch dystansach – 3000 metrów z przeszkodami oraz 5000 metrów. Na tym pierwszym dystansie zwyciężał potem jeszcze pięć razy z rzędu, dopiero w tym sezonie nie zjawił się na starcie, wyeliminowany przez drobną kontuzję.

Gdy patrzy się z perspektywy czasu na progres Krystiana, widać piękny, spokojny rozwój, kolejne najlepsze wyniki na przeszkodach to, z roku na rok: 8:57-8:45-8:42-8:36-8:27-8:25-8:23-8:16. Paradoksalnie, coś zacięło się po roku 2014, po największym sukcesie i tytule wicemistrza Europy. Krystian dominował w Polsce, ale nie mógł przebić się na świecie. Chociaż tak niewiele brakowało – w 2015 zajął 9. miejsce mistrzostw świata. W 2016 podczas mistrzostw Europy awansował do finału, ale nie wystąpił w nim z powodu kontuzji łydki. W 2017 biegał w mistrzostwach świata, ale nie awansował do finału, zwyciężył za to w dużo mniej znanej Uniwersjadzie – mistrzostwach świata studentów. Kolejne mistrzostwa Europy, w 2018, kończy na 7. miejscu. Rok później w mistrzostwach świata zalicza najsłabszy występ kariery w imprezach międzynarodowych, dobiegając do mety daleko z tyłu, z bardzo słabym czasem.

Wydawało się, że kariera sportowca blisko 30-letniego biegacza będzie powoli przygasać, ale Krystian, wraz z trenerem Jackiem Kostrzebą, miał od dawna precyzyjnie ułożony plan. Szybkie bieganie na bieżni – nie tylko na przeszkodach, ale i na 5000 metrów, a nawet w biegach średnich (rekord Krystiana na 800 metrów to niezłe 1:51,77) – było tylko jednym z etapów. Zapas szybkości i wszechstronność, wyrażająca się także regularnymi startami w biegach przełajowych, zapewniły polskiemu biegaczowi gładkie wejście w świat biegów ulicznych.

Pierwsze próby Krystian podejmował już wiele lat temu – np. w 2012 biegł w Biegu Świętego Dominika, w mistrzostwach Polski na 10 kilometrów. Jednak na poważnie Zalewski ruszył na ulicę dopiero wiosną zeszłego roku. Wielu powątpiewało, czy uda mu się osiągnąć duże sukcesy, ale okazało się, że doświadczenie, szybkość i wszechstronność z bieżni szybko zaprocentowały. To, co miało być obciążeniem, czyli szybkość i technika z bieżni, okazało się zaletą. To też, prawdopodobnie, wyjaśnienie, dlaczego to akurat Krystian, a nie inny z wielu polskich biegaczy, przebił się na tyle wysoko, żeby pobić w półmaratonie rekord Polski. Jego rywale ulegali magii i pieniądzom biegów ulicznych, skłócali się z trenerami, zmieniali ich, w młodym wieku przechodzili do maratonu. Krystian Zalewski spokojnie robił swoje i w końcu znalazł się na szczycie polskich biegów i na oczach wszystkich kibiców.

Prywatnie Krystian Zalewski skończył w tym roku 30 lat, jest żołnierzem, mężem byłej biegaczki, Oli (z życiówką 2:06 na dystansie 800 metrów) oraz ojcem 2-letniego synka. W biegach pomagają mu bardzo dobre warunki fizyczne – 185 centymetrów wzrostu, długie nogi, zapewniające elegancki, nieco średniodystansowy krok w biegach ulicznych. Grupa trenera Kostrzeby znana jest z morderczego treningu, m.in. piekielnie szybko bieganych rozbiegań. To nie jest typowa polska szkoła, w której biega się wolno. Treningi są szybkie, a przy tym długie, inspirowane tym, co na świecie robią obecnie czołowi zawodnicy z krajów afrykańskich. Sparingpartnerami Krystiana było co najmniej kilku doskonałych średniodystansowców, w tym Krzysztof Żebrowski, z życiówką 3:35,07 na 1500 m czy – obecnie – Michał Rozmys (3:36,37). Nie każdy był jednak w stanie wytrwać w tym reżimie, gdzie biega się mocno, czasami ponad 200 kilometrów tygodniowo. Wydaje się, że cierpliwość w treningu, wieloletni plan działania oraz fizyczna odporność na trudy treningu były kluczowe w sukcesie Krystiana Zalewskiego. Są to jednocześnie bardzo dobre prognostyki, jeśli chodzi o maraton, w którym Polak prawdopodobnie zadebiutuje w grudniu. Przeszkodzić może mu tylko panująca na świecie pandemia, z powodu której odwoływane są kolejne biegi. Krystian Zalewski przez lata wyspecjalizował się jednak w pokonywaniu przeszkód.